เทคนิคการจัดการความเครียด
บทเรียน Thaimooc เรื่องเทคนิคการจัดการความเครียด คิดว่าเรื่องความเครียดเกิดขึ้นได้กับทุกคน บางคนเครียดโดยไม่รู้ตัว รู้อีกทีคือมีอาการปวดหัว ปวดตาแล้ว ด้วยภาวะเศรษฐกิจสังคมปัจจุบัน ความเครียดอยู่กับตัวเราได้ตลอดเวลา จึงคิดว่า เมื่อเราหลีกเลี่ยงความเครียดไม่ได้ ก็เรียนรู้ที่แก้ไข ต้องรู้ระดับความเครียด ต้องจัดการกับความเครียดอย่างถูกต้องให้ได้ ในบทเรียนนี้ แนะนำวิธีจัดการความเครียดได้อย่างละเอียดกว่าเนื้อหาที่ได้ลงใน Blog ถ้าหากอยากเรียนรู้เพิ่มเติม สามารถดูได้จากลิงก์หลังเนื้อหา Blog นี้
ความเครียด เป็นภาวะของอารมณ์ หรือความรู้สึกที่เกิดขึ้นเมื่อเผชิญกับปัญหาต่าง ๆ ที่ทำให้ รู้สึกไม่สบายใจ คับข้องใจ หรือถูกบีบคั้น กดดัน จนทำให้เกิดความรู้สึกทุกข์ใจ สับสน โกรธ หรือเสียใจ ความเครียดที่มีไม่มากนัก จะเป็นแรงกระตุ้นให้คนเราเกิดแรงมุมานะ ที่จะเอาชนะปัญหาและอุปสรรค ต่าง ๆ ได้ คนที่มีความรับผิดชอบสูง จึงมักจะหนีความเครียดไปไม่พ้น คนเรามีความสามารถในการจัดการกับความเครียดได้อยู่แล้วทุกคน แต่ในระหว่างที่เราต้องเผชิญกับความเครียด เราควรมีแนวทางที่ เหมาะสมดังนี้ คือ
1. สำรวจตนเองว่าเครียดหรือไม่
2. ยอมรับความจริงและคิดในเชิงบวก
3. การวางแผนและแก้ไขปัญหา
4. ผ่อนคลายความตึงเครียดด้วยวิธีที่เหมาะสม
การผ่อนคลายความเครียด เมื่อทราบว่ามีความเครียด และรู้สึกว่าถูกรบกวนจนทำให้ไม่มีความสุข เราควรหาวิธีการผ่อนคลายความเครียดที่เหมาะสม เพื่อมิให้ความเครียดนั้นเป็นอันตรายต่อสุขภาพกายและสุขภาพจิต ซึ่งการผ่อนคลายความเครียดนั้น มี 2 ระดับ ดังนี้คือ
1. การคลายเครียดในภาวะปกติ
– หยุดพักการทำงาน หรือกิจกรรมทีกำลังทำอยู่นั้นชั่วคราว ลุกเดินไปดื่มน้ำ เข้าห้องน้ำ ยืดเส้นยืดสาย สะบัดแขนขา สูดลมหายใจเข้าลึก ๆ ก็จะทำให้รู้สึกผ่อนคลายขึ้น
– ทำงานอดิเรกที่สนใจหรือถนัดและชื่นชอบ จะทำให้เกิดความรู้สึกเพลิดเพลิน สนุกหรือมีความสุข ลืมความเครียดที่มีอยู่ไปขณะหนึ่ง ทำให้ไม่หมกมุ่นกับปัญหาที่ทำให้รู้สึกเครียดได้
– เล่นกีฬาหรือบริหารร่างกาย
– พบปะสังสรรค์กับเพื่อนที่ไว้วางใจ
– พักผ่อนให้เพียงพอ
– ปรับปรุงสิ่งแวดล้อมในที่ทำงานหรือที่บ้านให้เหมาะสม
– เปลี่ยนบรรยากาศชั่วคราว
2. การคลายเครียดในภาวะที่มีความเครียดสูง สามารถทำได้ 6 วิธี ดังนี้คือ
– การฝึกเกร็งและคลายกล้ามเนื้อ
– การฝึกการหายใจ
– การทำสมาธิเบื้องต้น
– การใช้เทคนิคความเงียบ
– การใช้จินตนาการ
– การใช้เทปเสียงคลายเครียดด้วยตนเอง
ภาวะที่เครียดมาก หากท่านมีอาการเครียดมากจะแสดงออกทางร่างกายดังนี้
- อ่อนแรงไม่อยากจะทำอะไร
- มีอาการปวดตามตัว ปวดศีรษะ
- วิตกกังวล
- มีปัญหาเรื่องการนอน
- ไม่มีความสุขกับชีวิต
- เป็นโรคซึมเศร้า
ความเครียดในที่ทำงาน
สาเหตุของความเครียดจากที่ทำงาน มาจากสาเหตุใหญ่ 2 ประการ
1. จากตัวคนงานเอง คนที่มีสุขภาพจิตที่ดี มีการออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ รับประทานอาหารที่ ถูกต้อง มีครอบครัวที่อบอุ่น มีความสามารถที่จะแก้ปัญหาเรื่องความเครียด และความสามารถในการปรับตัว สิ่งเหล่านี้จะทำให้คนงานไม่เครียดหรือเครียดน้อย
2. จากสภาพแวดล้อมในการทำงาน ซึ่งแบ่งได้เป็น
– ปริมาณงาน ปริมาณงานที่มาก การที่ไม่ได้พัก การที่ทำงานเป็นระยะเวลานาน การทำงานเป็นกะ งานที่ต้องใช้ทักษะในการทำงาน
– วิธีการบริหาร การบริหารงานโดยขาดการมีส่วนร่วมของคนงาน ขาดการสื่อสารที่ดีภายในองค์กร สภาพการทำงานที่เป็นเจ้านาย
และลูกน้องไม่เป็นแบบเพื่อนหรือครอบครัว เหล่านี้ล้วนก่อให้เกิดความเครียด
– ความสัมพันธ์ของพนักงานและเจ้านาย หากความสัมพันธ์ในองค์กรไม่ดี จะเกิดความเครียดในองค์กร
– ระเบียบการทำงาน หากมีระเบียบมากไป ความรับผิดชอบมากไป หรือหน้าที่มากไป ความคาดหวัง เกี่ยวกับงานมากไป เหล่านี้จะก่อให้เกิดความเครียด
– ความมั่นคงความก้าวหน้าในการทำงาน หากไม่มีความมั่นคงหรือความก้าวหน้า หรือการให้ความดี ความชอบ หรือการเปลี่ยนตำแหน่งอย่างไม่คาดหวัง เหล่านี้ล้วนทำให้เกิดความความเครียด
– สภาพแวดล้อมในการทำงาน สภาพแวดล้อมที่ไม่เหมาะสม เช่นเสียง อุณหภูมิ กลิ่น มลภาวะ ความ แออัด เหล่านี้จะเกิดความเครียด
วิธีจัดการกับความเครียดในที่ทำงาน
- ค้นหาปัญหาที่ทำให้เกิดความเครียด
- การป้องกัน
- แก้ไข
- ยอมรับความจริง
- หลีกเลี่ยง
- การปรับเปลี่ยน
- เรียนรู้วิธีผ่อนคลาย
- มีความเชื่อมั่นในตัวเอง
- ออกกำลังกายอย่างสม่ำเสมอ
- รับประทานอาหารที่มีคุณภาพ
- ผักผ่อนอย่างเพียงพอ
อาจารย์ ดร. สุภัทร ชูประดิษฐ์
ภาควิชากิจกรรมบำบัด คณะเทคนิคการแพทย์ มหาวิทยาลัยเชียงใหม่
ที่มา https://lms.thaimooc.org/courses/course-v1:CMU+CMU031+2019/course/
สิ่งที่ได้จากการเรียนรู้เทคนิคการจัดการความเครียด
- ได้เรียนรู้ระดับความเครียด ซึ่งบางครั้ง ความเครียด ไม่ใช่สิ่งที่เลวร้ายเสมอไป
- การแก้ปัญหาความเครียดเบื้องต้น ไม่ให้เครียดจนเกินไป
- สามารถจัดการกับความเครียดด้วยการทำสมาธิ ฝึกการหายใจ การเกร็งกล้ามเนื้อ เป็นต้น
- หากมีคนในครอบครัวหรือคนใกล้ชิดมีความเครียด สามารถช่วยพูดให้คลายเครียดได้
- หากมีคนใกล้ชิด มีภาวะความเครียดระดับสูงๆ สามารถเข้าใจเขาได้ ไม่ซ้ำเติมกัน
- รู้วิธีคลายความเครียดในที่ทำงาน ซึ่งอยู่ในชีวิตประจำวันของคนทำงานอยู่แล้ว
Visits: 82