ทักษะงานช่างไฟฟ้าพื้นฐาน
ความรู้เบื้องต้นเกี่ยวกับทักษะงานช่างพื้นฐาน
งานช่าง มีมาควบคู่กับมนุษย์ตั้งแต่ในยุคต่าง ๆ ตั้งแต่ในยุคหิน ยุคโลหะ จนกระทั่งในยุคปัจจุบัน เพื่อประโยชน์ในด้านการดำรงชีวิตและความสะดวก สบาย ก่อให้เกิดการพัฒนาอย่างต่อเนื่อง ทั้งในด้านวัสดุ อุปกรณ์และเครื่องมือ กลายเป็นอาชีพในสาขาต่าง ๆ
งานช่างจึงมีความสำคัญเกี่ยวข้องกับการดำเนินกิจกรรมในชีวิตประจำวันของมนุษย์เป็นส่วนใหญ่ การมีความรู้ความเข้าใจในงานช่างตลอดจนการมีทักษะงานช่าง สามารถปฏิบัติตามทักษะกระบวนการทางช่างอย่างถูกต้อง ก็จะเกิดประโยชน์ต่อการนำไปใช้ในการดำรงชีวิตประจำวันเป็นอย่างดี ทั้งในเรื่องการเลือกและการใช้วัสดุสิ่งของเครื่องมือเครื่องใช้ในบ้าน
งานพื้นฐานช่างไฟฟ้า
- ชนิดของไฟฟ้า
ไฟฟ้า สามารถเกิดขึ้นจากแหล่งกำเนิดหลาย ๆ แบบ ซึ่งสามารถจำแนกได้เป็น 2 แบบใหญ่ ๆ ดังนี้ ไฟฟ้ากระแสตรง (Direct current หรือ D.C .) เป็นกระแสไฟฟ้าที่มีทิศทางการไหลไปทางเดียวกัน โดยตลอดระยะทางที่วงจรกระแสไฟฟ้าปิด เช่น ถ่านไฟฉาย ไดนาโม เป็นต้น ไฟฟ้ากระแสสสลับ (Alternating current หรือ A.C.) เป็นกระแสไฟฟ้าที่มีการไหลวนเวียนกลับไปกลับมา ทั้งขนาดของกระแสไฟฟ้า และแรงดันไม่คงที่ จะเปลี่ยนแปลงอยู่เสมอ คือ กระแสไฟฟ้าจะไหลไปทางหนึ่งก่อนต่อมาจะไหลสวนกลับการไหลไปมา 1 รอบ เรียกว่า 1 ไซเกิล (Cycle) และความถี่หมายถึงจำนวนไซเกิล ในประเทศไทยนิยมใช้กระแสไฟฟ้าที่มีความถี่ 50 เฮิรตซ์ หรือ 50 รอบ ต่อ 1 วินาที
- คุณสมบัติของกระแสไฟฟ้า
นอกจากรู้ว่า ไฟฟ้า มีแบบกระแสตรง และกระแสสลับ ช่างไฟฟ้าก็ควรรู้คุณสมบัติของไฟฟ้าแต่ละชนิดด้วย เช่น ไฟฟ้ากระแสตรง มีค่าแรงดัน หรือแรงเคลื่อนไฟฟ้าเป็นบวกเสมอ สามารถเก็บประจุไว้ในเซลล์ หรือแบตเตอรี่ได้ ส่วนกระแสไฟฟ้าสลับ มีคุณสมบัติ คือ สามารถส่งไปที่ไกล ๆ ได้ดี กำลังไม่ตก และสามารถแปลงแรงดันให้สูงขึ้น หรือต่ำลงตามความต้องการด้วยการใช้หม้อแปลง
- วงจรไฟฟ้า (Circuit)
วงจรไฟฟ้า หมายถึง ทางเดินของกระแสไฟฟ้า ซึ่งไหลมาจากแหล่งกำเนิดผ่านไปยังตัวนำ และเครื่องใช้ไฟฟ้า หรือ โหลด (Load) แล้วไหลกลับไปยังแหล่งกำเนิด โดยมีวิธีการต่อวงจรไฟฟ้าหลายวิธี เช่น การต่อแบบแบบอนุกรม (Series Circuit) โดยเอาปลายด้านหนึ่งต่อกับปลายอีกด้านหนึ่งต่อเรียงไปเรื่อย ๆ การต่อไฟฟ้าแบบอนุกรมส่วนใหญ่ จะไม่นิยมใช้ในการต่อวงจรทั่วไป การต่อวงจรไฟฟ้าแบบขนาน (Parallel Circuit) เป็นการต่อวงจรที่ใช้ทั่วไปกับไฟฟ้าแสงสว่าง และเครื่องใช้ไฟฟ้าภายในบ้านเรือน เช่น พัดลม หม้อหุงข้าว เตารีด เป็นต้น
อุปกรณ์ช่างไฟฟ้าที่ควรรู้จัก มีอะไรบ้าง?
อาชีพช่างไฟฟ้าทำงานบนความเสี่ยง เพราะอันตรายจากกระแสไฟฟ้า หากไหลผ่านเข้าสู่ร่างกายอาจทำให้เสียชีวิตได้ ดังนั้น คนทำงานเป็นช่างซ่อมไฟฟ้า จึงต้องรู้จักการใช้เครื่องมือให้ถูกต้อง เพื่อความปลอดภัยของตัวเอง โดยมีเครื่องมือที่ควรรู้จัก ดังนี้
- ไขควง มีทั้งไขควง ปากแบบ ปากแฉก ขึ้นอยู่กับการใช้งานในแต่ละสถานที่
- ไขควงวัดไฟ แตกต่างจากไขควงสกรู เพราะไขควงวัดไฟ จะมีหลอดไฟอยู่ที่ด้าม ใช้ในการทดสอบวงจรไฟฟ้า
- มีดคัตเตอร์ สำหรับใช้ในการปอกฉนวน ตัด หรือควั่นสายไฟฟ้า
- คีม มีทั้งคีมตัด คีมปากแบน คีมปากจิ้งจก คีมปอกสาย คุณประโยชน์ในการใช้งาน จะแตกต่างกันออกไป
- สว่าน ใช้ในการเจาะยึดอุปกรณ์ไฟฟ้า โดยมีหลายประเภทเช่น สว่าน ข้อเสือ สว่านเฟือง สว่านไฟฟ้า เป็นต้น
- ค้อน ใช้ในการตอกตะปู เพื่อยึดเข็มขัดรัดสาย สายไฟ มีทั้งสายไฟแรงสูง และสายไฟทั่วไป (สายไฟในบ้าน) ซึ่งการเดินสายไฟ ก็จะมีทั้งแบบเดินสายคู่ และเดินสายเดี่ยว แล้วแต่ประเภทของงาน
- ฟิวส์ ทำด้วยโลหะผสมระหว่างตะกั่ว และดีบุก ทำหน้าที่ป้องกันไม่ให้กระแสไฟฟ้าไหลเข้ามามากเกินไป
- สวิตซ์ เป็นอุปกรณ์ที่ตัดต่อวงจรไฟฟ้า ในส่วนที่ต้องการทำหน้าที่คล้ายสะพานไฟ
- สะพานไฟ เป็นอุปกรณ์สำหรับตัดต่อวงจรไฟฟ้า
- สตาร์ตเตอร์ ทำหน้าที่ต่อวงจร หรือตัดวงจรอุ่นไส้ของหลอดไฟฟ้า
- บัลลาสต์ ทำหน้าที่เพิ่มความต่างศักย์ไฟฟ้า
- มิเตอร์ไฟฟ้า ใช้สำหรับการทดสอบวงจรไฟฟ้า มีหลายแบบ เช่น แกลแวนนอมิเตอร์, แอมมิเตอร์, โวลต์มิเตอร์, มัลติมิเตอร์ เป็นต้น
Visits: 1505