ป่ากรุงชิง มหัศจรรย์พืชพรรณและสัตว์ป่าแห่งผืนป่าดิบชื้นของภาคใต้

เขาหลวง

           ป่ากรุงชิง  นอกจากจะมีเส้นทางศึกษาธรรมชาติ และชมความสวยงามของน้ำตกกรุงชิง ซึ่งอยู่ในอุทยานแห่งชาติเขาหลวงแล้ว  ยังเป็นผืนป่าที่เป็นป่าดงดิบชื้นและดงดิบเขา มีระบบนิเวศอุดมสมบูรณ์อยู่ในตัวมาก มีความหลากหลายของพันธุ์พืชและพันธุ์สัตว์หลายชนิด มีความหลากหลายทางชีวภาพสูง ดังนั้นในผืนป่าแห่งนี้จึงอุดมไปด้วยพืชและสัตว์มากมาย เพียงแต่วันไหนโชคดี เราอาจจะได้พบสัตว์หายาก หรือพืชกำลังออกดอกเบ่งบานอยู่ก็ได้

           ที่ตั้ง ตั้งอยู่ในอุทยานแห่งชาติ เขาหลวงป่ากรุงชิงอยู่ในหมู่ที่ 5 ตําบลกรุงชิง อําเภอนบพิตํา จังหวัดนครศรีธรรมราช ห่างจากตัวอําเภอท่าศาลา ประมาณ 50 กิโลเมตร ไปตามถนนสายท่าศาลา-นบพิตํา แล้วแยกไปตามทางหลวงจังหวัดสาย 4188 ห้วยพาน- กรุงชิง หรือห่างจากตัวจังหวัดประมาณ 70 กิโลเมตร ตามทางหลวงจังหวัดสาย 4016 นครศรีธรรมราช-พรหมคีรี โรงเหล็ก แล้วแยกไปตามทางหลวงจังหวัดสาย 4188 ห้วยพาน-กรุงชิง

           นอกจากนั้นทําเลที่ตั้งกรุงชิง เป็นพื้นที่ราบสูงขนาดใหญ่ มีภูเขาล้อมรอบเหมาะแก่การสร้างเมืองสมัยโบราณ ซึ่งยากแก่การบุกรุกโจมตีของข้าศึก และในบริเวณป่ากรุงชิงมีพืชพันธุ์ จําพวกผลไม้จํานวนมาก ซึ่งมีขนาดใหญ่ มีอายุเก่าแก่หลายชนิด สภาพปัจจุบันของกรุงชิงเป็นพื้นที่ราบสูงมีภูเขาล้อมรอบ ซึ่งชาวบ้านเรียกกันว่า “อ่าวกรุงชิง” มีเนื้อที่ประมาณเกือบแสนไร่ ภูเขาที่ล้อมรอบกรุงชิงมีดังนี้

          ทางทิศตะวันออกเฉียงใต้ เขาสอยดาวหรือเขาฝาชี เป็นเขาที่ยอดแหลมคล้ายฝาชี และเป็นเขาที่สูงสุดในหมู่เขากรุงชิง  จากเขาสอยดาวไปทางทิศเหนือสันเขาสอยดาวจึงปิดตลอดจนถึงคลองกรุงชิง ซึ่งเป็นเขากั้นทางทิศตะวันออก ชาวบ้านบางคนเรียกเขาโปะ จากเขาสอยดาวไปทิศตะวันตก คือด้านทิศใต้ มีสันเขาสอยดาวไปต่อกับเขายอดเหลือง แล้วไปเขาเปรียะ ต่อไปถึงเขาไม้ไผ่ ติดต่อกันไปถึงเขาโมรงในกลุ่มเขาหลวง แล้วเลี้ยวอ้อมไปทิศเหนือ เขานี้กั้นไว้ทางตะวันตก แล้วเลี้ยวลงทางตะวันออก ค่อยๆ ต่ำลงไปจนถึงบ้านปากลง ต.นบพิตำ แล้วมีกลุ่มภูเขาไฟ เขาเคี่ยม เขายายร่ม และเขาอื่น ๆ ต่อ ๆ กันไปปิดไว้ทางทิศเหนือ

          ดินและหินจะมีลักษณะเดียวกันกับสภาพของดินและหินบนเทือกเขาหลวง กล่าวคือสภาพของดินและหินเกิดจากการผุกร่อนของหินแกรนิตเป็นส่วนใหญ่ มีบางแห่งที่เป็นภูเขาหินปูน ส่วนตามเชิงเขาเป็นดินลูกรังและดินทราย แร่สําคัญคือดีบุก วุลแฟรม และแร่เหล็ก

           ก่อนมหาวาตภัย วันที่ 24-25 ตุลาคม 2505 มีสภาพธรรมชาติสวยงามพร้อม อุดมสมบูรณ์ไปด้วยไม้เนื้อแข็งซึ่งมีราคา ไม้ผลที่เป็นอาหารและไม้เบญจพรรณ ทั้งไม้กอ ไม้เถา บุก บอน เผือก มัน กับผักนานาชนิด ดินดี น้ำดี อากาศดี พืชพันธุ์งอกงาม สูงใหญ่ร่มรื่นตลอดปี ซึ่งหาที่ใดเสมอเหมือนได้ยาก หากได้ปรับปรุงเป็นวนอุทยานที่ท่องเที่ยวพักผ่อนจะดีที่สุดแห่งหนึ่ง ทั้งจะได้สงวนธรรมชาติ รวมทั้งไม้และพันธุ์สัตว์ต่าง ๆ อีกด้วย

 

          สภาพของป่ากรุงชิงแม้จะถูกทําลายไปบ้าง แต่ป่ากรุงชิงก็ยังมีความอุดมสมบูรณ์มาก มีไม้ที่มีคุณค่าทางเศรษฐกิจและมีความสําคัญสําหรับการศึกษาค้นคว้าทางวิชาการมากมายหลายชนิด เช่น หลุมพอ ตะเคียนทอง ตะเคียนหิน จําปา ยางชนิดต่าง ๆ นากบุค ยมหอม ร้าน พะยอม ขนุนป่าน อบเชย ส่วนไม้พื้นล่าง ได้แก่ ไม้จําพวกเฟิน ไม้ในตระกูลขิงข่า เถาวัลย์ชนิดต่าง ๆ หวาย ปาล์ม เป็นต้น 

          นอกจากนี้ยังมีพรรณไม้ชนิดมีพิษ ซึ่งพบตามริมห้วยหรือบริเวณที่มีความชื้นมาก เช่น ลังตังช้าง และสามแก้ว 

          พืชที่ใช้เป็นอาหารได้ทั้งที่สงสัยว่ามีคนปลูกไว้และขึ้นเองตามธรรมชาติ เช่น พวกมังคุด ทุเรียน ลางสาด มะม่วง มะปริง มะไฟ สะตอ เหรียง เนียง นาง ประ ระกํา และยังมีพืช ประเภทผัก เช่น ผักกูด ผักแว่น บุก บอน เผือก มัน ซึ่งพบทั่วไปตามฝั่งน้ำในบริเวณป่ากรุงชิง

          สัตว์ป่า กล่าวได้ว่าในบริเวณเทือกเขาหลวงป่ากรุงชิงเป็นเขตที่มีสัตว์ป่าชุกชุมที่สุด ได้แก่ สมเสร็จ หมี เสือโคร่ง เสื้อลายตลับ โครํา หมูป่า กวาง อีเก้ง ชะมด เช่น งูจงอาง นกชนิดต่าง ๆ เช่น นกยูง นกกาเขาหรือ นกเงือกดํา นกกางเขนยาง และไก่ฟ้า นอกจากนี้ยังมีเต่า ตะพาบน้ํา และกบตัวโต ๆ ปลาน้ําจืดชนิดต่าง ๆ เช่น ปลาแงะ ปลาหวด ปลากระสา ปลาสูบ ปลาเมียง ปลาปก ปลาหนู ปลาขี้ขม ปลาอีกว่า ปลาส่องไม้ตับ ปลากริม ปลากะหง ปลาทูกังเขา ปลาเลียหิน เป็นต้น

          กรุงชิง มีลักษณะภูมิอากาศแบบเดียวกับภูมิอากาศของเทือกเขาหลวง เนื่องจากเป็นเทือกเขาที่ปกคลุมด้วยป่าดงดิบชื้นและอยู่ทางภาคใต้ของประเทศไทยอันมีลักษณะเป็นคาบสมุทร ได้รับอิทธิพลจากลมมรสุมที่พัดผ่านทะเลทั้งสองด้านทําให้มีฝนตกเกือบตลอดปี อากาศเย็นกว่าพื้นที่ราบใกล้เคียงมีฝนตก ชุกเกือบตลอดทั้งปี

          จากป่าในอดีต  ปัจจุบันกรุงชิงเป็นแหล่งท่องเที่ยวของอุทยานแห่งชาติเขาหลวง และป่าเขาหลวง ที่ประกอบด้วยเทือกเขาสูงมีภูเขาหลายลูกสลับซับซ้อน ทิวทัศน์สวยงามเหมาะสําหรับการพักผ่อนหย่อนใจ เป็นแหล่งต้นน้ําลําธารหลายสายที่ไหลผ่านตัวจังหวัดนครศรีธรรมราช และยังเป็นต้นน้ำส่วนหนึ่งของแม่น้ำตาปีซึ่งเปรียบเสมือนเส้นชีวิตหล่อเลี้ยงประชากรส่วนใหญ่แถบนี้ และมีน้ำตกสวยงามและมีชื่อเสียงหลายแห่ง เช่น น้ำตกพรหมโลก น้ำตก กระโรม น้ำตกกรุงชิง และกรุงชิงก็ยังเป็นแหล่งเดินป่าศึกษาธรรมชาติอีกแห่งที่เป็นนิยมของนักท่องเที่ยวอีกด้วย 

        ในวันนี้เมื่อเราเดินป่าศึกษาธรรมชาติของ ป่ากรุงชิง เราจะพาทุกคนไปสำรวจพรรณไม้ พืช สัตว์ป่า หรือสัตว์เล็ก ๆ ที่่มีอยู่ในป่ากรุงชิงแห่งนี้

สำรวจสัตว์ป่าและพรรณพืช ในป่ากรุงชิง

   เริ่มจากที่ทำการอุทยานแห่งชาติน้ำตกกรุงชิง ที่มีการปลูกพืชไว้หลายชนิด และหลายคนอาจจะตามหาพืชที่เป็นพืชเฉพาะถิ่นของกรุงชิง ด้านหลังที่ทำการฯ มีต้นชิงต้นเก่าแก่อยู่ด้วย แถมด้วยพรรณไม้เล็ก ๆ อีกหลายชนิดที่ปลูกไว้บริเวณที่ทำการอุทยานฯ

พืชพรรณพื้นถิ่น ป่ากรุงชิง

เส้นทางศึกษาธรรมชาติ

ต้นชิง -- ไม้หมายถิ่น

        ข้อสันนิษฐานหนึ่งของชื่อ “กรุงชิง” คือ พื้นที่นี้เคยมีต้นชิงเป็นจำนวนมาก ภูมินามของแต่ละท้องถิ่น สะท้อนประวัติศาสตร์และความสัมพันธ์ที่เกี่ยวข้องกับอัตลักษณ์อันโดดเด่นของแต่ละพื้นที่ เช่นเดียวกับ “ศาลาดงชิง” ในเส้นทางแห่งนี้ ที่นักท่องเที่ยวเคยใช้พักพิงเป็นร่องรอยของความเนืองแน่นของพืชตระกูลปาล์มอย่างต้นชิง ซึ่งปัจจุบันพบเห็นไม่มากนักในป่าผืนนี้

       มักอาศัยอยู่ใต้ร่มเงาที่มีแสงแดดน้อย มีความสวยงามด้วยเรือนยอด และใบแฉกวงกลมขนาดใหญ่ จึงมีช่องว่างให้ลมและฝนปริมาณมากไหลผ่านได้ดี ในอดีต ชาวบ้านนำยอดชิงมาประกอบอาหาร ใช้ใบเป็นร่มหรือภาชนะใส่อาหาร จึงเป็นนิเวศวัฒนธรรมที่ควรแก่การอนุรักษ์ หวงแหน เพื่อรักษาคุณค่าและบ่งบอกความหมายของ “กรุงชิง”

Previous slide
Next slide

ไม้ตระกูลปาล์ม

ชก -- ไม้โบราณและหายาก

        ถือเป็นผลไม้โบราณและหายาก ใช้เวลานานมาก กว่าจะออกลูก เพราะเริ่มปลูกจากเมล็ด ก็ใช้เวลา 1 ปีถึงจะมีรากงอก กว่าจะโตใช้เวลา 20-40 ปี ถึงจะออกดอกให้ผล และกว่าจะสุกงอมจนรับประทานได้ก็ต้องอีก 7 ปี

       ต้นชก เป็นพืชยืนต้นคล้ายต้นปาล์ม เจริญเติบโตตามแนวภูเขาหิน มีลำต้นตรง เมื่อโตเต็มที่จะมีขนาดใหญ่กว่าต้นตาล สูงประมาณ 20-25 เมตร ใบยาวประมาณ 3 เมตร คล้ายใบมะพร้าวแต่ใหญ่และแข็งแรงกว่า ก้านใบและทางใบเหยียดตรงกว่าทางมะพร้าว มีรกสีดำตามกาบใบหนาแน่น  ต้นชก กว่าจะให้ผลผลิต ต้องเป็นต้นเพศเมียเท่านั้น และต้องมีอายุอย่างน้อย 25 ปีขึ้นไปถึงจะพร้อมให้ผลผลิต อายุต่ำกว่านี้จะไม่ออกดอก ต้นชกตัวเมียปีหนึ่งจะให้ดอกออกผล 1 ครั้ง ในช่วงเดือนมกราคม-พฤษภาคม ส่วนต้นตัวผู้จะมีแต่ดอกไม่มีผล การขยายพันธุ์โดยการเพาะเมล็ด เจริญเติบโตได้ดีในพื้นที่เชิงเขาหรือเนินเขาในป่าเขตร้อนชื้น
      ลักษณะของลูกชก ทางภาคใต้ คือผลไม่ที่มีลักษณะคล้ายผลตาลหรือมะพร้าวขนาดเล็ก ในหนึงผลมีเมล็ด 3 เมล็ด และมีการเรียกแตกต่างกันไปตามภูมิภาค บ้างก็รู้จักกันในนาม “ลูกกินแม่” เนื่องจากเป็นพืชที่ออกลูกครั้งเดียว และจะตายลงในเวลา 4-5 ปีหลังให้ผลผลิต แต่สามารถปลูกทดแทนได้ (ลูกชก ผลไม้โบราณ นานกว่าจะออกลูก, ม.ป.ป.)

เห็ดถ้วยแชมเปญ -- สีสันแห่งฤดูฝน

      หรือกันสั้น ๆ ว่า เห็ดแชมเปญ เป็นเห็ดที่มีรูปร่างคล้ายถ้วย หรือ แก้วแชมเปญ พบมากตามป่าที่มีความชื้นสูงในช่วงฤดูฝน ขึ้นอยู่ตามพื้นดินหรือซากขอนไม้ บ้างก็ขึ้นเป็นกลุ่ม แต่มีบ้างที่จะเจอเห็ดแชมเปญแบบเดี่ยว ๆ

      จะพบเห็ดหถ้วยแชมเปญ ในพื้นที่ป่าสงวน หรือ เขตอุทยาน มากกว่าจะพบในป่าทั่วไป แต่ในเขตป่าทั่วไปหากสภาพภูมิประเทศ หรือภูมิอากาศเหมาะสม ก็มีสิทธิได้ชื่นชมความงามของเห็ดแชมเปญเช่นกัน (เห็ดถ้วยแชมเปญ สีสันของฤดูฝน, 2564) 

ป่ากรุงชิง

หมากเม่า หรือ มะเม่า

ป่ากรุงชิง

        เป็นไม้ยืนต้นที่มีอายุยืนยาว แตกกิ่งก้านมาก กิ่งแขนงแตกเป็นพุ่มทรงกลม สูงประมาณ 5 – 10 เมตร เมื่อโตเต็มที่จะมีขนาดถึง 4 คนโอบ และมีเนื้อไม้แข็ง มักขึ้นตามป่าเบญจพรรณ ป่าดิบแล้ง หรือตามหัวไร่ปลายนาทั่วทุกภาคของประเทศไทย  ดอกออกในช่วงเดือนมีนาคม-พฤษภาคม และผลจะทยอยสุกต่อเนื่องตั้งแต่เดือนสิงหาคม-กันยายน  ส่วนผลมีรูปร่างกลม มีขนาดผลประมาณผลพริกไท รวมกลุ่มออกบนช่อ ยาว 10 – 15 ซม. ย้อยลงมาตามกิ่งก้าน ผลดิบสีเขียว มีรสเปรี้ยวอมฝาด และค่อยเปลี่ยนเป็นเหลืองอมแดง มีรสเปรี้ยวจัด เมื่อสุกผลเปลี่ยนเป็นสีแดง มีรสเปรี้ยวอมหวานเล็กน้อย และเป็นสีดำเมื่อสุกจัด มีรสหวานอมเปรี้ยว เปลือกผล และเนื้อผลค่อนข้างบาง ภายในเป็นเมล็ด แข็งเล็กน้อย แต่สามารถเคี้ยวรับประทานได้

ป่ากรุงชิง

หลุมพอยักษ์ -- ร่องรอยจากประวัติศาสตร์ในการหนีภัย

ป่ากรุงชิง

    ร่องรอยแห่งประวัติศาสตร์ อีกจุดที่เราต้องเดินเลี้ยวเข้าป่าไปสักนิดจะเจอกับ ที่ที่เคยเป็นลานสนามบาส ที่ออกกำลังกายและพักผ่อนหย่อนใจ แต่ชณะนี้มีหญ้าปกคลุมไม่ค่อยเห็นอะไร แแต่หากเราเลี้ยวเข้าไปด้านซ้ายอีกนิด ก็ขะเจอกับ ต้นหลุมพอ ที่มีขนาดต้นใหญ่และสูงมาก  จนเขาเรียกว่า หลุมพอยักษ์ รอบต้นกว้างประมาณ 6.5 เมตร สูงประมาณ 40 เมตร และมีอายุประมาณ 600-700 ปี มีรากที่แข็งแรงมาก มีหลายต้น แต่มีต้นนี้ต้นเดียวที่ใหญ่และสูงมาก เมื่อก่อน ต้นไม้นี้ยังใช้เป็นหลุมหลบภัยได้ดีเพราะขนาดเราเข้าไปยืนรากก็บังไปเกือบครึ่งตัวแล้ว และเจ้าหน้าที่ชี้ให้ดูจุดที่เรียกว่า ถ้ำดอนเมือง ซี่งนี้ตอนนี้ก็เป็นป่ารก เห็นเพียงทางเข้าที่รกครึ้มไปด้วยต้นไม้ เจ้าหน้าที่อุทยานฯ ได้ให้ข้อมูลว่าด้านในเป็นป่ารกมาก ไม่ค่อยมีร่องรอยหลงเหลือแล้วด้วย และทีมเรามีเด็กเล็กร่วมทีม จึงไม่สะดวกที่จะเดินไปสำรวจถ้่ำดอนเมือง

ป่ากรุงชิง

เห็ดกรวยทองตะกู -- ขอนกรวย หิ้งกรวย

ป่ากรุงชิง

        พบได้ทั่วไปในอุทยานแห่งชาติเขาสกและเขื่อนรัชชประภา รวมถึงกรุงชิงด้วย ลักษณะคล้ายทรงกรวย สีน้ำตาลอมเหลืองหรือน้ำตาลแดง ดอกเห็ดมีลายเป็นวงคล้ายวงปีของต้นไม้ ขอบของดอกเห็ดมีสีขาว และมีทั้งทั้งแบบขอบเรียบและขอบหยักเป็นคลื่น มักพบขึ้นตามขอนไม้หรือตอไม้ที่ตายแล้ว พบได้ทั้งแบบกลุ่มและแบบเดี่ยว (เห็ดกรวยทองตะกู, ม.ป.ป.).

เห็ดกรวยทองตากู
Previous slide
Next slide

เห็ด

ป่ากรุงชิง

เร็ดหนู

ป่ากรุงชิง

        ต้นเร็ดหนู เป็นไม้ลงหัวขนาดเล็กสูงประมาณ 30 เซนติเมตร ต้นและใบคล้ายต้นสาคู  แต่เล็กกว่ามาก ใบ เป็นใบเดี่ยว รูปใบพายปลายและโคนแหลม ก้านเป็นกาบแข็งตั้งยาว  ตามแนวเส้นใบมีแต้มสีม่วงดำ   สลับกันข้างละ  4-5  แต้ม   ขึ้นตามป่าดงดิบชื้นเขา  มีมากทางภาคใต้ (ADMIN, 2021)

ป่ากรุงชิง

คลุ้ม ไม้ล้มลุกหลายฤดู

ป่ากรุงชิง

       ไม้ล้มลุกหลายฤดู แตกกิ่งจำนวนมาก สูง 3-5 เมตร ใบรูปไข่แกมรี ยาว 15-30 เซนติเมตร กว้าง 7.5-18 เซนติเมตร ปลายแหลม ฐานรูปลิ่มกว้าง ขอบเรียบ กาบใบ ยาวได้ถึง 18 เซนติเมตร สีเขียว ดอกแบบช่อเชิงลด จำนวนมาก ออกที่ปลายกิ่ง กลีบเลี้ยง 3 กลีบ เป็นอิสระ สีขาว กลีบดอก 3 กลีบ สีขาว เชื่อม ปลายแยก รูปขอบขนาน เกสรเพศผู้ที่เป็นหมัน 3 อัน แผ่แบนคล้ายกลีบดอก เกสรเพศผู้ 1 อัน เกสรเพศเมีย มีรังไข่อยู่ใต้วงกลีบ ผลกลม เส้นผ่านศูนย์กลางประมาณ 1.3 เซนติเมตร สีเขียวหรือขาว เมล็ด 1-3 เมล็ด รูปรีกว้าง (คลุ้ม-ไม้ล้มลุกหลายฤดู แตกกิ่งจำนวนมาก, 2021)

ป่ากรุงชิง

ว่านค้างคาวดำ

ป่ากรุงชิง

          อาจจะเรียกว่า ค้าวคาวเขียว ค้างคาวใหญ่ เป็นไม้ล้มลุกมีอายุหลายปี สูง 30-90 ซม. ใบเดี่ยว ออกเรียงสลับเวียนรอบลำต้น หรือเป็นเกลียว รูปวงรี หรือรูปขอบขนานแกมรูปใบหอก ออกดอกเป็นช่อแบบซี่ร่มตามซอกใบ 1-3 ช่อ ก้านช่อดอกชูช่อกลางกอสูงราว 30-70 ซม. ช่อละ 4-6 ดอก หรือมากกว่า 20 ดอก แต่มักจะทยอยออกดอกบานทีละ 1-2 ดอก รูปดอกคล้ายค้างคาวกำลังกางปีกบิน ดอกจะบานในช่วงเวลากลางคืน แต่ละดอกใช้เวลากว่าจะบานเต็มที่ราว 7-10 วัน มีกลิ่นสาบเฉพาะตัว ดอกสีม่วงแกมเขียวถึงสีม่วงดำ ดอกเป็นหลอดสั้นๆ ปลายแยกเป็น6กลีบ เรียงเป็น2วง รูปใบหอก เกสรตัวผู้เป็นเส้นเรียวยาวคล้ายหนวด 8-10 เส้น ใบประดับขนาดใหญ่2คู่ดูคล้ายปีกค้างคาว สีเขียวอมขาว สีเขียวอ่อนอมม่วง จนถึงสีม่วงดำ เรียงตั้งฉากกัน ใบประดับคู่นอกรูปรี รูปใบหอก หรือรูปขอบขนาน ยาวได้ถึง 6 ซม. ส่วนใบประดับคู่ในรูปไข่ หรือรูปไข่กลับ ยาว 7-20 ซม. ออกดอกตลอดปี แต่มีมากในราวเดือนกุมภาพันธ์ – เดือนกันยายน (หนอนหนังสือ, (ม.ป.ป.)

ป่ากรุงชิง

เปราะป่าใต้

ป่ากรุงชิง

            ภาคใต้เรียก ว่านนกคุ้มใต้ เป็นไม้ล้มลุกมีอายุหลายปี สูง 3-5 ซม. ต้นหนึ่งมี 1-3 ใบ แต่มักพบ2ใบ แทงขึ้นมาจากเหง้า มักแผ่ขนานไปกับพื้น ใบเดี่ยว ออกเรียงสลับเวียนรอบลำต้น หรือเป็นเกลียว รูปไข่จนถึงรูปค่อนข้างกลม ออกดอกเป็นช่อตามซอกใบ ช่อละ 10-12 ดอก โดยทยอยออกทีละดอก ดอกสีม่วง ดอกเป็นหลอด ปลายหลอดแยกออกเป็น3กลีบขนาดเท่าๆกัน รูปขอบขนาน มีเกสรตัวผู้เป็นหมันเปลี่ยนรูปไปคล้ายกลีบดอก3กลีบ กลีบล่างหรือกลีบปากรูปไข่กลับ ปลายกลีบแฉกลึกจรดโคนดูคล้าย2กลีบ ออกดอกในราวเดือนพฤษภาคม – เดือนสิงหาคม (หนอนหนังสือ, (ม.ป.ป.)

ป่ากรุงชิง

กะตังใบ

ป่ากรุงชิง

          กะตังใบ  เป็นไม้พุ่มหรือไม้ต้นขนาดเล็ก สูงประมาณ 1-3 เมตร แตกกิ่งก้านตั้งแต่โคนต้น ลำต้นเกลี้ยง หรือปกคลุมด้วยขนสั้น ๆ  ใบ เป็นใบประกอบแบบขนนก 1-3 ชั้น ใบย่อยมี 3-7 ใบ ถึงจำนวนมาก ปลายใบคี่ เรียงแบบสลับ ใบย่อยออกเป็นคู่ตรงข้าม หูใบรูปไข่กลับ แผ่เป็นแผ่น กว้างได้ถึง 4 เซนติเมตร ยาว 6 เซนติเมตร มักจะเกลี้ยง หรือมีขนประปราย หูใบร่วงง่าย ทำให้เกิดรอยแผลเป็นรูปสามเหลี่ยมกว้าง แกนกลางใบยาว 10-35 เซนติเมตร เกลี้ยง หรือมีขนสั้นปกคลุม ใบย่อยรูปขอบขนานแกมรูปไข่ ถึงรูปหอกแกมรูปไข่ หรือรูปรี หรือรูปใบหอกแกมรี กว้าง 3-12 เซนติเมตร ยาว 10-24 เซนติเมตร ปลายใบแหลมถึงเรียวแหลม โคนใบสอบ หรือกลม หรือเว้า เล็กน้อย ขอบใบจักมน หรือจักแบบฟันเลื่อย หรือแบบซี่ฟันตื้นๆเนื้อใบหนาปานกลาง ด้านล่างมีต่อมขนาดเล็กรูปเหลี่ยม หรือกลม เส้นใบมี 6-16 คู่ หลังใบและท้องใบเป็นลอนตามแนวเส้นใบ ก้านใบย่อยยาวได้ถึง 25 มิลลิเมตร เกลี้ยง หรือมีขน ก้านใบรวมยาว 10-25 เซนติเมตร เกลี้ยง หรือมีขนเล็กน้อย ริ้วประดับมีตั้งแต่รูปสามเหลี่ยมค่อนข้างกว้าง ถึงรูปสามเหลี่ยมแคบ ยาวประมาณ 4 มิลลิเมตร  ดอก ออกเป็นช่อตั้งขึ้น ตามซอกใบ ก้านช่อดอกยาวได้ถึง 15 เซนติเมตร ดอกย่อยสีเขียวอ่อน มีจำนวนมาก ดอกตูมรูปทรงกลมสีแดงเข้มพอบานมีสีขาว กลีบเลี้ยงยาว 2-3 มิลลิเมตร เชื่อมติดกัน ที่โคน ปลายแยกเป็นแฉกแหลม 5 แฉก กลีบดอก 5 กลีบ เชื่อมติดกันที่โคน เกสรเพศผู้มี 5 อัน ติดอยู่กับหลอดเกสรเพศผู้ ปลายอับเรณูจะโผล่พ้นหลอดออกไปเป็นแฉกมนๆ ปลายแฉกเว้า เกสรเพศเมียมี 6 ช่อง แต่ละช่องมีไข่ 1 เมล็ด ก้านเกสรสั้น ปลายมน  และ ผล มีแบบกลม แป้น ผิวบาง มีเนื้อนุ่ม ผลอ่อนมีสีเขียวพอแก่จัดมีสีแดงเข้มจนถึงสีม่วงดำ มี 6 เมล็ด ผลรับประทานได้ ออกดอกราวเดือนมิถุนายนถึงกันยายน พบตามป่าเต็งรัง (กะตังใบ, ม.ป.ป.)

ป่ากรุงชิง

ว่านขันหมาก

ป่ากรุงชิง

        ว่านขันหมาก เป็นไม้ล้มลุกอายุนานหลายปีที่ไม่มีหัวเหมือนว่านอื่น ๆ แต่สามารถแตกหน่อเป็นลำต้นใหม่ได้ ลำต้นเกิดจากเมล็ดที่งอกบนดิน ลำต้นมีลักษณะตั้งตรง และทรงกลม ผิวลำต้นมีสีน้าตาลอมเขียวเล็กน้อย ขนาดลำต้นประมาณ 1.5-2 เซนติเมตร สูงประมาณ 40 เซนติเมตร หรือมากกว่า  ใบ เป็นใบเดี่ยว แทงออกด้านข้างตามความสูงของลำต้นที่แต่ละใบมีตำแหน่งเยื้องสลับกันไปตามความสูง โคนใบกว้างมน ปลายใบแหลม ขนาดกว้างสุดของใบจะอยู่บริเวณเหนือโคนใบที่กว้างประมาณ 5-10 เซนติเมตร ส่วนความยาวประมาณ 10-20 เซนติเมตร ส่วนก้านใบมีรูปร่างกลมสีเขียว มีความยาวพอๆกับความยาวของตัวใบ  ดอก แทงออกเป็นช่อบริเวณตามซอกใบ ใน 1 ต้น สามารถแทงช่อดอกได้มากกว่า 3 ช่อ โดยช่อดอกจะมีกลีบเลี้ยงเป็นรูปกรวยห่อหุ้ม ส่วนปลายกรวยเว้า มองเห็นเกสร และรังไข่ และปลายกรวยแหลม ภายในประกอบด้วยเกสรตัวผู้ และเกสรตัวเมียที่มีลักษณะเป็นทรงกระบอกสีขาวอยู่ด้านบนสุด ถัดลงมาด้านล่างสุดเป็นส่วนของรังไข่ที่มีลักษณะทรงกลมที่มีออวุลล้อมรอบ รังไข่นี้จะเจริญพัฒนากลายมาเป็นผล  มีลักษณะทรงกลมสีเขียว ซึ่งผลจะรวมกันอยู่ในช่อเดียวกัน ผลมีลักษณะรียาวโคนผล และปลายผลโค้งมน ขนาดผลประมาณ 0.5-1 เซนติเมตร และยาวประมาณ 2-2.5 เซนติเมตร ผลอ่อนมีสีเขียว ต่อมากลายเป็นสีเหลือง และสีส้ม เมื่อสุกจัดจะเปลี่ยนเป็นสีแดงสด และแห้งแล้วกลายเป็นสีดำ (ว่านขันหมาก ว่านงดหิน เป็นไม้ประดับ และไม้มงคล รวมถึงพืชสมุนไพร, 2021)

ป่ากรุงชิง

ส้มโกบ หรืออุโลก ไม้มงคลคุณประโยชน์เต็มเปี่ยม

ป่ากรุงชิง

        อุโลก หรือส้มกบ จัดเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง โดยเป็นพืชในวงศ์เข็ม ลักษณะเป็นไม้ต้นผลัดใบ มีถิ่นกำเนิดในอนุทวีปอินเดีย อินโดจีน ไปจนถึงฟิลิปปินส์ ซึ่งพบได้ในป่าเต็งรังและป่าเบญจพรรณ โดยจะขึ้นได้ดีในดินร่วนปนทรายกลางแดดจัด  ถือเป็นพันธุ์ไม้อีกชนิดหนึ่งที่มีประโยชน์และสรรพคุณมากมายในประเทศไทยจะพบได้ในป่าเต็งรังและป่าผสมผลัดใบในทุกภาคของประเทศ จัดเป็นไม้ยืนต้นขนาดกลาง โดยลักษณะเป็นไม้ผลัดใบ มีความสูงประมาณ 10-20 เมตร ลำต้นมีลักษณะเปลาตรง เรือนออกเป็นทรงพุ่มกลมโปร่ง แตกแขนงออกจากลำต้นเป็นวงรอบตรงส่วนปลายกิ่ง และมีเปลือกต้นที่หนาแตกลอนออกเป็นสะเก็ด ซึ่งเปลือกต้นนั้นจะมีสีน้ำตาลปนเทา หรือบางทีจะเป็นสีเทาปนน้ำตาล  และอุโลกก็ยังเป็นไม้เนื้ออ่อน เนียนละเอียด ที่สามารถนำไปใช้สำหรับงานแกะสลักชั้นเยี่ยมได้ โดยอุโลกนั้นเคยใช้ในการสลักตราของพระเจ้าแผ่นดินและในวัง และถือเป็น 1 ใน 9 ไม้มงคลที่ใช้แกะสลักในพระราชพิธีสำคัญต่าง ๆ อีกด้วย (ต้นอุโลกหรือส้มกบ ไม้มงคลคุณประโยชน์เต็มเปี่ยม, ม.ป.ป.)

ป่ากรุงชิง

มะเดื่อปล้อง

ป่ากรุงชิง

         มะเดื่อปล้อง มีต้นที่มีขนาดกลางถึงใหญ่ สูงได้ถึง 12 เมตร ไม่ผลัดใบ หรือกึ่งผลัดใบ ลำต้นตั้งตรงเปลือกหนา เปลือกต้นสีเทาปนดำ ต้นและกิ่งมีลักษณะเป็นข้อปล้องชัดเจน คล้ายรอยขวั้นเป็นข้อๆตลอดถึงกิ่ง กิ่งอ่อนกลวง ทุกส่วนมีน้ำยางสีขาวขุ่น ใบ เป็นใบเดี่ยว เรียงตรงข้ามสลับตั้งฉาก รูปไข่แกมขอบขนานหรือรูปขอบขนานแกมรูปไข่กลับ กว้าง 5-13 ซม. ยาว 11-28 ซม. ปลายใบแหลม โคนใบมน ขอบใบมีซี่หยักละเอียดโดยเฉพาะครึ่งปลายบน เนื้อใบคล้ากระดาษ ผิวใบด้านบนมีขนสากปกคลุม ผิวใบด้านล่างมีขนนุ่ม ใบแก่มีขนหยาบๆและบนเส้นใบด้านล่าง เส้นใบข้างโค้ง 5-9 คู่ เส้นใบที่ฐานยาว 1/5 ของใบ ก้านใบยาว 1.5-4 ซม. มีต่อมเป็นปม มีหูใบยาว 1-2.5 ซม.หลุดร่วงง่าย กิ่งก้านอ้วนสั้น ลำต้นอ่อนกลวง  ดอก ออกเป็นช่อแบบชนิดช่อมะเดื่อ (syconium) ตามกิ่งและลำต้น อาจพบออกตามโคนต้น หรือตามกิ่งที่ห้อยลงไม่มีใบ ผลชนิดผลแบบมะเดื่อ กลมแป้น รูปลูกข่าง ติดเป็นกลุ่มแน่น 10-15 ผล ผลอ่อนสีเขียว แบบมะเดื่อ เมื่อแก่สีเหลือง ผลมีขนาด 2.5-4 ซม. รูปลูกข่าง แคบที่ฐาน ยอดผลแบนหรือบุ๋ม มีเส้นสัน 7-9 เส้น แผ่รอบๆจากยอด มีขนอ่อนนุ่ม และเกล็ดปกคลุมห่างๆ ก้านผลยาว 0.6-2.5 ซม. มีกาบรูปสามเหลี่ยม 3 กาบ เป็นช่อยาวตามแนวของกิ่ง ห้อยลงจากลำต้นและกิ่งใหญ่ ๆ พบตามป่าดิบแล้ง ป่าโปร่ง ป่าละเมาะ ริมลำธาร ออกดอกราวเดือนมกราคมถึงมีนาคม ติดผลเดือนเมษายนถึงพฤษภาคม

ป่ากรุงชิง

ลูกฉิ่ง

ป่ากรุงชิง

     ฉิ่ง  เป็นไม้ยืนต้นตระกูลมะเดื่อสูงประมาณ 3 – 5 เมตร แตกกิ่งก้านมาก เปลือกต้นเรียบสีน้ำตาล อมเขียว ใบ ใบเดี่ยวขนาดใหญ่สีเขียวเข้มกว้างประมาณ 5-6 นิ้ว ยาวประมาณ 8 นิ้ว ก้านใบสีแดง หน้าใบเรียบเป็นมัน ขอบใบเรียบ หลังใบมีก้านใบนูน ผล ผลกลมขนาดเส้นผ่าศูนย์กลางประมาณ 1-1.2ซม. ผลออกตามต้นและกิ่งก้าน มีลักษณะเป็นช่อ ๆ ละประมาณ 5-30 ผล ผลกลมสีเขียว ข้างในมีเมล็ดเล็กๆ สีชมพูอ่อน ลักษณะคล้ายเกสรตัวผู้เบียดกันอยู่ภายใน ผลอ่อน (รสชาติฝาดมัน) นำมารับประทานเป็นผักสด เป็นผักเหนาะที่กินกับอาหารที่มีรสเผ็ด ได้แก่ น้ำพริก แกงพุงปลา หรือกินร่วมกับน้ำพริก ขนมจีนน้ำยา หรือแกงชนิดต่าง ๆ บางคนนิยมนำไปปรุงใส่แกงเผ็ด

ป่ากรุงชิง

หอมไก๋

ป่ากรุงชิง

        บางถิ่นอาจจะเรียกว่า กระดูกไก่ จัดเป็นพรรณไม้พุ่ม ที่มีความสูงของต้นประมาณ 0.5-2.5 เมตร ลำต้นมีข้อบวมพอง ลักษณะคล้ายกระดูกไก่ ขยายพันธุ์ด้วยวิธีการเพาะเมล็ดและวิธีการปักชำ เป็นพรรณไม้ที่มักพบได้ทั่วไปตามบริเวณริมน้ำหรือดินที่ค่อนข้างแฉะชื้น และมักพบได้ทั่วไปในป่าที่ราบต่ำ ในประเทศไทยพบได้ทั่วทุกภาค แต่จะพบได้มากที่สุดทางภาคเหนือ ทุกส่วนของลำต้นเมื่อนำมาขยี้จะมีกลิ่นคล้ายกับการบูร มีรสค่อนข้างขม  ใบกระดูกไก่ ใบเป็นใบเดี่ยว ออกเรียงตรงข้ามกันเป็นคู่ ๆ ลักษณะของใบเป็นรูปรี รูปหอก รูปขอบขนานแกมใบหอก หรือรูปไข่แกมขอบขนาน ปลายใบและโคนใบเรียวแหลม ส่วนขอบใบดูเหมือนเรียบแต่จะมีหยักเป็นฟันเลื่อยแบบตื้น ๆ ใบมีขนาดกว้างประมาณ 3-7 เซนติเมตร และยาวประมาณ 8-13 เซนติเมตร แผ่นใบบางเป็นสีเขียวสด หลังใบด้านบนเป็นสีเขียวเข้มและเกลี้ยงเป็นมัน ส่วนท้องใบมีสีอ่อนกว่าหลังใบ ก้านใบยาวประมาณ 0.2-1.5 เซนติเมตร ใบมีน้ำมันหอมระเหยและกรดคูมาริก ส่วนดอก ออกเป็นช่อที่ปลายกิ่ง ติดก้านช่อดอก แต่ละช่อประกอบไปด้วยดอกย่อยขนาดเล็กหลายดอก ดอกย่อยเป็นสีขาวติดเป็นก้อนกลมตามก้านช่อดอก ดอกมีกลิ่นหอม ดอกไม่มีกลีบดอกหรือกลีบรองดอก แต่จะมีใบประดับและเกสรเพศผู้สีขาว ซึ่งจะออกเรียงกันอยู่ข้างใน และอับเรณู 4 พู มีรังไข่ 1 ช่อง เชื่อมติดกันอยู่โคนใบประดับ โดยจะออกดอกในช่วงเดือนพฤษภาคมต่อเนื่องไปจนถึงเดือนกรกฎาคม (เมดไทย, 2020)

 

ป่ากรุงชิง

ไผ่

ป่ากรุงชิง

     “ไผ่” เป็นพืชตระกูลหญ้าที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก โดยมีมากกว่า 1,000 ชนิดทั่วโลก ซึ่งในไทยพบมากกว่า 60 ชนิด ไผ่มีรากที่แผ่กระจายและหนาแน่น ทำให้ขยายพันธุ์ได้เป็นวงกว้าง อีกทั้งระบบเหง้าที่พิเศษของไผ่ สนับสนุนให้ต้นไผ่ที่โตเต็มที่ส่งคาร์โบไฮเดรตและสารอาหารที่จำเป็นแก่หน่อและต้นอ่อน เพื่อให้ไผ่รุ่นต่อไปแข็งแรงพร้อมเติบโต เราจึงมักพบไผ่อยู่รวมกันเป็นกอ

         และไผ่ก็ยังมีความเกี่ยวพันกับความเป็นอยู่และวิถีวัฒนธรรมของชุมชน ทั้งในประเทศไทยและทวีปเอเชีย โดยมีความเชื่อว่า หากดอกไผ่บานจะเป็นสัญญาณแห่งความอดอยาก แท้จริงแล้ว ตลอดชีวิตของไผ่ออกดอกเพียงครั้งเดียวเมื่อหมดอายุขัย ต้นไผ่จะลดจำนวนลงและตายในที่สุด ทำให้การใช้ประโยชน์จากไผ่สิ้นสุดลง

ป่ากรุงชิง

ระกำ

ป่ากรุงชิง

      ระกำ เป็นพืชวงศ์ปาล์ม จัดเป็นชนิดเดียวกันกับ สละ ต้นเป็นเหงาใต้ดิน ก้านใบเป็นลำกลมยาว มีหนามแข็ง แผ่นใบรูปรียาว ดอกสีแดง ออกเป็นช่อ ผลกลม ผิวแข็งขรุขระ เมื่อสุกมีสีสีแดงคล้ำ ช่วงเวลาออกดอก สิงหาคม – กันยายน  นิยมใช้หน่อรับประทานอาหาร ทางภาคใต้จะใช้ผลระกำ ทำแกงส้ม ตำน้ำพริก แทนมะนาว เพราะมีรสเปรี้ยว (ระกำ, 2021)

ป่ากรุงชิง

หวายหนู

Previous slide
Next slide

สัตว์ป่า และสัตว์อื่นในป่ากรุงชิง ที่เรามักพบได้เสมอ แต่ไม่ได้ทุกคนที่ไปแล้วจะเจอ

เส้นทางศึกษาธรรมชาติ

ปูภูเขา

ป่ากรุงชิง

         ประเทศไทยมีความหลากหลายทางชีวภาพมากที่สุดแห่งหนึ่งของโลก จึงพบสิ่งมีชีวิตชนิดใหม่อยู่บ่อยครั้ง ปูภูเขาอาจารย์ไพบูลย์ พบครั้งแรกที่นี่ และพบเป็นวงกว้างตามแนวเทือกเขานครศรีธรรมราชตอนเหนือ ปูชนิดใหม่ของโลกนี้ตั้งตามชื่อของศาสตราจารย์ ดร.ไพบูลย์  นัยเนตร ผู้เป็นนักอนุกรมวิธานของไทยด้านสัตว์กลุ่มปูที่สร้างผลงานด้านนี้ไว้เป็นจำนวนมาก

          “ปูภูเขาอาจารย์ไพบูลย์” เป็นสัตว์น้ำไม่มีกระดูกสันหลัง มีบทบาทใหม่ในห่วงโซ่อาหารของระบบนิเวศน้ำไหลบริเวณนั้น สามารถดำรงชีวิตด้วยการขุดรูอาศัยอยู่ใกล้กันกับแหล่งน้ำและออกหากินอยู่บนดิน ปูเพศเมียที่มีลูกปูขนาดเล็ก จะคลานลงบริเวณชายน้ำ แล้วปล่อยให้ลูกออกมาอาศัยและหากินตามริมน้ำ

เส้นทางศึกษาธรรมชาติ

มดยักษ์

ป่ากรุงชิง

         ในผืนป่ากรุงชิงแห่งนี้ มีมดกว่า 500 ชนิด จากที่พบในประเทศไทยประมาณ 1,200 ชนิด ด้วยขนาดลำตัวของมดยักษ์ปักษ์ใต้ ยาวถึง 2.5-3 ซม. นับได้ว่าเป็นมดที่มีขนาดใหญ่ที่สุดในโลก มักอาศัยอยู่ตามขอนไม้ผุขนาดใหญ่และใต้ดินบริเวณต้นไม้ใหญ่เฉพาะในป่าดิบชื้นที่สมบูรณ์ทางภาคใต้  จึงใช้เป็นดัชนีบ่งชี้สภาพของป่ากรุงชิงได้ทางหนึ่ง

          “มด” มีบทบาทสำคัญในห่วงโซ่อาหารหลายระดับ ช่วยทำให้ระบบนิเวศอยู่ในสภาวะสมดุล และเป็นผู้ช่วยแพร่กระจายพันธุ์ของต้นไม้ในป่า ซึ่งหากพื้นที่ป่าถูกรบกวน มดเหล่านี้อาจสูญพันธุ์ และยังทำให้สัตว์หรือพืชที่เปราะบางหายไปจากพื้นที่ได้เร็วยิ่งขึ้น

ป่ากรุงชิง

จั๊ักจั่นงวงช้าง

ป่ากรุงชิง

ลักษณะทั่วไป คล้ายคลึงกันกับจักจั่นงวงแดง โดยมีส่วนที่ยื่นยาวและโค้งบนหัวมีสีแดงจุดขาว ปีกคู่หน้ามีสีเขียวดำ มีลายขาวแต้มเหลืองพาดเป็น 3 แถว ส่วนปลายของปีกจะมีจุดสีเหลืองบนพื้นลายเขียวดำแต้มขาว ซึ่งจะมีความถี่กว่าช่วงฌคนปีก ส่วนปีกคู่หลังจะมีสีฟ้า โคนขาวสีน้ำตาล ปลายขาดำ ท้องขาว  ชอบเกาะตามลำต้นของต้นไม้ใหญ่ ดูดกินน้ำเลี้ยงจากลำต้นพืช มีถิ่นอาศัย : ป่าดงดิบ ป่าเบญจพรรณ (จักจั่นงวงกะเหรี่ยง, 2018) 

ปลาพลวง
เห็นเรามั๊ยว่าอยู่ตรงไหน
แมงปอ
มดชิด หรือกระสุนพระอินทร์
หน้าฝน ยังไงต้องเจอเราแน่
Previous slide
Next slide

สิ่งมีชีวิตในผืนป่ากรุงชิง ถือเป็นสิ่งมหัศจรรย์ทั้งพืชพรรณและสัตว์ป่าแห่งผืนป่าดิบชื้นของภาคใต้แห่งนี้ ดังนั้น  การเดินป่าศึกษาธรรมชาติ หรือชม เล่นน้ำตกของเรามีความสนุก มีความสุข และช่วยให้เรารู้จักพืชพรรรณ พันธุ์ไม้ สัตว์ป่า สัตว์เลื้อยคลาน หรือสัตว์ปีก และอีกมากมายในผืนป่าอันกว้างใหญ่แห่งนี้ แต่ทุกชนิดใช่ว่าเราจะพบเจอหมด ต้องมีเวลาเจอกันพอดี เราจึงจะได้เจอ สายผจญภัย สายสึเขียวที่รักธรรมชาติ หรือสายท่องเที่ยวแนวอนุรักษ์ เนื้อหาคงช่วยให้เราได้รู้จักและรักผืนป่ากรุงชิงแห่งนี้มากขึ้น และรอติดตามซีรีส์การเดินป่า และน้ำตกทั้งหลายของเทือกเขาหลวง นครศรีธรรมราช ต่อไปนะคะ

ข้อมูลอ้างอิง

กองบรรณาธิการศิลปวัฒนธรรม. (28 กุมภาพันธ์ 2566). อ่านเรื่อง “กรุงชิง” ฉบับ “ขุนพันธ์” ทูลเกล้าฯถวายในหลวงตามพระบรมราชโองการ. SILPA-MAG.com. https://www.silpa-mag.com/history/article_23218

กะตังใบ. (ม.ป.ป.). ฐานข้อมูลสมุนไพร คณะเภสัชศาสตร์ มหาวิทยาลัยอุบลราชธานี. https://www.silpa-mag.com/history/article_23218

คลุ้ม ไม้ล้มลุกหลายฤดู แตกกิ่งจำนวนมาก. (18 มีนาคม 2021). เกษตรตำบล.คอม. https://www.kasettambon.com/ปุด-พืชตระกูลขิงข่า-มีเห/

จักจั่นงวงกะเหรี่ยง. (18 มีนาคม 2021). ENAC Thailand. https://www.enac-club.com/knowledge/nature/insect/pyrops_karenia.html

ต้นอุโลกหรือส้มกบ ไม้มงคลคุณประโยชน์เต็มเปี่ยม. (ม.ป.ป.). สื่อเดินทาง. Kaset today. https://kaset.today/พันธุ์ไม้/ต้นอุโลก-ส้มกบ/

ปุด พืชตระกูลขิงข่า มีเหง้าอยู่ใต้ดิน. (19 มกราคม 2021). เกษตรตำบล.คอม. https://www.kasettambon.com/คลุ้ม-ไม้ล้มลุกหลายฤดู-แ/

เมดไทย. (3 กันยายน 2020). กระดูกไก่ สรรพคุณและประโยชน์ของต้นกระดูกไก่ 10 ข้อ ! (หอมไก๋). Medthai. https://medthai.com/กระดูกไก่/

ระกำ. (4 กรกฎาคม 2021). ฐานข้อมูลพรรณไม้ องค์การสวนพฤกษศาสตร์. http://www.qsbg.org/Database/Botanic_Book%20full%20option/search_detail.asp?botanic_id=3095

มูลนิธิไทยรักษ์ป่า. (11 มิถุนายน 2022). ต้นชิง ร่องรอยความเนืองแน่ของพืชตระกูลปาล์ม. มูลนิธิ. https://www.facebook.com/thairakpaofficial/photos/a.363717620503166/1958935104314735/?paipv=0&eav=afz2pex15dojjvl-aa43wabdt1zy9nraddqnebt–y9v5xqv_qizpfxwircj1zlrvda&_rdr

ลูกชก ผลไม้โบราณ นานกว่าจะออกลูก. (ม.ป.ป.). Kaset Organic. https://www.kasetorganic.com/knowledge/sugar-palm/

ว่านขันหมาก ว่านงดหิน เป็นไม้ประดับ และไม้มงคล รวมถึงพืชสมุนไพร. (24 กุมภาพันธ์ 2021). เกษตรตำบล.คอม. https://www.kasettambon.com/ว่านขันหมาก-ว่านงดหิน-เ/

สารานุกรมความหลากหลายทางชีวภาพระดับท้องถิ่น: ตำบลกรุงชิง อำเภอนบพิตำ จังหวัดนครศรีธรรมราช. (2554). สำนักงานปลัดกระทรวงทรัพยากรธรรมชาติและสิ่งแวดล้อม.

หนอนหนังสือ. (ม.ป.ป.)พรรณไม้และสัตว์ป่า..น้ำตกกรุงชิง อุทยานฯเขาหลวง. สื่อเดินทาง. https://www.travelmart.co.th/plants-and-luang-krung-ching-waterfall-khao-national-park/

เห็ดถ้วยแชมเปญ สีสันของฤดูฝน. (18 พฤษภาคม 2564). GimYong.com. https://news.gimyong.com/article/14315

เห็ดกรวยทองตะกู. ( ม.ป.ป.). ระบบฐานข้อมูลทรัพยากรธรรมชาติรำไพพรรณี. https://org.rbru.ac.th/~natural/showmushroomall.php?id_mushroom=3

ADMIN(18 มีนาคม 2021). เร็ดหนู. thdata. https://org.rbru.ac.th/เร็ดหนู

Series Navigation<< น้ำตกอ้ายเขียว : เส้นทางศึกษาธรรมชาติที่เดินสบายตามสวนหินเลียบลำธารน้ำตกพรหมโลก อีกหนึ่งเสน่ห์ทางธรรมชาติและสายน้ำของนครศรีธรรมราช >>

Visits: 58

Comments

comments

Leave a Reply

For security, use of Google's reCAPTCHA service is required which is subject to the Google Privacy Policy and Terms of Use.